Silnik Tesli Model 3 stał się przedmiotem ożywionej dyskusji i spekulacji - czyżby Tesla przeszła na silniki reluktancyjne?

W ostatnim czasie krążą spekulacje, niepozbawione merytorycznych argumentów, że silnik trakcyjny w Tesli Model 3 opisany jako "AC 3 PHASE PERMENANT MAGNET" (wcześniejszy wpis) to wcale nie typowy silnik synchroniczny z magnesami trwałymi. Według nieoficjalnych informacji jest to zawierający magnesy trwałe silnik z przełączalną reluktancją (ang. Permanent Magnet Switched Reluctance Motor - PMSRM).

Silniki wykorzystujące moment reluktancyjny są przez nas od lat upatrywane jako docelowy typ maszyny napędzającej pojazdy z uwagi na prostsza konstrukcję, najniższe możliwe koszty materiałów i produkcji, wysoka prędkość obrotowa, trwałość oraz wysoką wydajność. Tego typu maszyny mają jednak do rozpracowania również spore wady jak tętnienia momentu, hałas, zmiany momentu powodujące wibracje, przez co wysoką trudność nastręcza opracowanie sterowania minimalizującego wady, a to z kolei wymusza jak najbardziej masową produkcję, aby koszty się zwróciły.

Nazewnictwo różnych typów silników jest dosyć pogmatwane i zrozumienie o jakich maszynach mówimy wymaga pewnego obycia. Także silniki reluktancyjne mogą występować w bardzo różnych wykonaniach, z lub bez magnesów. Ich główną cechą jest to, że zasilane jest uzwojenie stojana, podczas gdy wirnik uzwojenia nie posiada - jest wykonany na ogół ze stali (materiał ferromagnetyczny miękki). W silnikach występuje niesymetria pomiędzy wirnikiem, a biegunami stojana (np. 6 biegunów stojana i 4 wirnika), która powoduje, że po odpowiednim zasileniu stojana, powstaje moment reluktancyjny - stalowy wirnik zaczyna obracać się (podobnie jak przyciągana jest stal do elektromagnesu). W zależności od typu maszyny, podtrzymanie momentu obrotowego następuje poprzez zmianę zasilania (obracanie pola magnetycznego w klasycznym i hybrydowym silniku reluktancyjnym) albo przełączanie zasilania na inną parę uzwojeń (w silniku SRM). Rola magnesów w stojanie ma charakter pomocniczy w celu poprawy ich charakterystyki.

Zastosowanie przez Teslę jakiegoś rodzaju silnika reluktancyjnego przyciąga oczywiście wiele uwagi, ponieważ jest to producent, w którym upatruje się innowacji. W praktyce jednak Tesla ewentualnie dołączyła do szeregu innych firm zajmujących się takimi silnikami. Inne firmy to TM4 (wcześniejszy wpis), Ricardo (wcześniejszy wpis), Cobham (wcześniejszy wpis), Sevcon (wcześniejszy wpis), BMW, Brusa, Toshiba i pewnie sporo innych. Niestety ogólne i często niejednoznaczne nazewnictwo silników utrudnia identyfikację, w których konkretnie modelach stosowane są silniki wykorzystujące moment reluktancyjny.